Di sala 2023 a, hemî welatên bijareya yekem bi derketina rûsan re rû bi rû man, ku ev yek pir mentiqî ye, dema biryarên hişyartir hatiye. Lê kêm zêde bandor li Ermenîstanê kir, piraniya niştecihan li vir bimînin tevî ku sala borî welat rastî krîzeke siyasî ya giran ya girêdayî Qerebaxê hat. Derheqa we yekêda Forbes dinivîse.
Rayedarên Ermenistanê niştecihbûna sala 2022 a ji 100 hezarî zêdetir kes texmîn kirin. Hêjayî gotinê ye ku li gor lêkolîneke dawî ya The Bell (ji aliyê wezîreta dadê ve wek ajaneke biyanî hatiye naskirin) di hejmara kesên ku ji Rûsîyayê hatine veguheztin de, Ermenistan di rêza yekem de ye di cîhanê de.
Rêjeya danûstendina dramê Ermenîstanê jî balkêş e. Piştî bihêzbûna bihêz a sala 2022 a (bi qasî 20 selefî li hember dolar), kêmbûneke nîşan nade û di astên bilind yên çend salan de dimîne.
Agahiyek din ya balkêş pargîdaniyên mezin yên înformasîyonên têxnologî yên ku ji Rûsîyayê derbasî Ermenîstanê bûn, di sala 2023 a de li gorî sala 2022 a sê qat zêdetir bac dane.
Pir mentiqî ye ku meriv pargîdaniyên înformasîyonên têxnologî di komek cihêreng de veqetîne, ji ber ku pisporên înformasîyonên têxnologî beşek girîng ya tevgerkeran pêk tînin. Ermenistan di vî warî de ji Gurcistanê cuda ye. Ya paşîn pir caran ji hêla nûnerên qadên afirîner (hunermend, sêwiraner, rojnamevan) ve tê hilbijartin, lê bernamenûsan pir caran Ermenistan tercîh kirin. Bi taybetî ji ber ku gelek pargîdaniyên IT-ê li vir ofîs vekirine û ji ber rejîmek bacê ya rehet, rewşek dravdanê ya baş (ji Rûsyayê jî tê de) û senaryoyek pêşbînîkirî ji bo wergirtina destûra rûniştinê ev welat hilbijartiye.
Hemî van avantajên hanê dê di sala 2024 a de berdewam bikin, di nav de spas ji bo helwesta dilsoz ya rayedaran, ku hewl didin pargîdaniyên ji Rûsyayê hatine derxistin biparêzin.
Li Ermenîstanê ji bo destpêkek bi baca dahatê ya sifir û baca dahatê ya sifir rejîmek bacê ya bijartî heye, her weha rêjeyên bijartî yên dividend û baca hatina karmendan heye. Lê belê, ev rejîm tenê ji bo pargîdaniyên ku bi armanca hinardekirinê dixebitin derbas dibe.
Berevajî welatên din, daîreya bacê ya herêmî li vê navnîşanê hebûna laşî hewce nake û tu kontrolê nake.
Hêsaniya qanûnîbûnê yek ji avantajên girîng yên Ermenîstanê li gorî welatên din yên bijareya yekem e. Bi vî awayî, di sala 2023 de, rûs ji ber redkirina destûra rûniştinê bi girseyî ji Tirkiyayê derketin. Hûn dikarin bêyî destûra rûniştinê li Gurcistanê bimînin, lê pisporên înformasîyonên têxnologî statûyek pêbawertir tercîh dikin, û rewşa bidestxistina wê li Gurcistanê ji ya Tirkiyayê ne çêtir e.
Li Ermenîstanê pirsgirêkeke wiha tune: qanûnên koçberiyê û pratîka rastîn ji mirovane zêdetir in. Rast e li vir dema bêvîze ji bo rûsan ji Gurcistanê kurttir e, lê dema şeş mehan ya “bêvîze” jî li gorî du mehan li Tirkiyaye û sê mehan li Qazaxistanê pir baş e.
Wekî din, pêvajoya wergirtina destûra rûniştinê ya li vir tê pêşbînîkirin. Ji bo piraniya rûsan, vebijarka herî hêsan ev e ku meriv bi karûbarê bi pargîdaniyek herêmî (mînak, xweya xwe) yan tewra bi karsaziyek kesane destûrnameyek rûniştinê ya kurt (yek sal) bistîne.
Li Gurcistanê, riya hemwelatîbûnê bi pratîkî ji kesên bi esilê xwe negurcî re girtî ye, ku hewce dike ku dev ji pasaporta rûsî berde, wek ku li Sêrbyayê ye, ku di nav niştecîhên rûs de populer e.
Li Ermenîstanê problemên wisa nîn in, ji bo derbazkirina îmtîhana ziman jî pêwîstî tune. Wekî din, vebijarkên hemwelatîbûnê yên hêsan hene ku dihêle hûn bi têkiliya bi welat re dema wergirtina pasaportê kêm bikin 8-12 mehan.
Bi gelemperî, îro Ermenistan dikare wekî welatek rehet bê binav kirin ku meriv lê bi perspektîvên baş bijî. Avhewayek xweş, gelek bedewî û dîmenên xwezayî, xwarinên xweş hene.
Yêrêvan, bi gelemperî, di warê rêwîtiyê de rehet e. Hûn dikarin ji Rûsîyayê erzan li vir bifirin, û hûn dikarin bi pasaporteke rûsî ya navxweyî (ji bo wergirtina mêvanan girîng e) sînor derbas bikin. Rêyên gelek deverên din vekirî ne û di wergirtina vîzeyê de (berevajî Gurcistanê) pirsgirêk tune. Helwesta li hember rûsan li welêt erênî dimîne, û di pratîkê de ti astengiyek zimanî tune piranî bi rûsî diaxivin.
