Mirovatîyê çavkanîyên nûjenbûyî westandîye
Mirovahî çavkanîyên xwezayî yên erdê her ku diçe bi lez û bez tune dike. Li gorî lêkolînerên ji Global Footprint Network, îsal 1 ê tebaxê de, me berê rezervên gerdûnî zêde xerc kirîye. Ev tarîx her sal diguhere.
Ji bo hesabkirinê, zanyar qebareya giştî ya çavkanîyên ku xweza di salê de ji nû ve hildiberîne bi navê şopa êkolojîk (ango hewcedarîyên salane yên mirovan) dabeş dikin û bi hejmara rojên salê zêde dikin.
Zêdeyî bikaranîna sermayeya sirûştî ji berbirina zêde ya daristanan, erozyona axê, windakirina cîhêrengîya bîyolojîk û kombûna karbondîoksîtê di atmosferê de ye. Dîroka zû ya roja cîhanî ya deynê parastinê tê vê wateyê ku mirovahî xwezayê 1,7 carî zûtir ji nûjenkirina xwezayê bikar tîne. Ev bi lezkirina germbûna gerdûnî ewlehîya gerdûnê dixe xeterê.
Roja cîhanî ya deynê parastinê cara yekem sala 1970 de hate pîroz kirin, di 29 ê kanûna pêşin ya wê salê de. Ji wê demê ve ev roj her ku diçe nêzîktir dibe. Di sala 2023 a de, ev roj bi 2-ê tebaxa sala 2022 a 22-ê tîrmehê re bû.